Wat zijn merkwaarden?
Merkwaarden zijn de fundamentele overtuigingen van je merk. Ze geven richting aan wat je doet, hoe je het doet en waarom dat ertoe doet. Je kunt ze zien als het morele kompas van je merk.
Ze beantwoorden vragen als:
- Waar staan wij voor?
- Wat vinden we belangrijk in de samenwerking met klanten, partners en collega’s?
- Waar maken we keuzes op?
Goede merkwaarden zijn richtinggevend in gedrag.
Goede merkwaarden voldoen aan deze 5 criteria
Niet elke mooie term is een merkwaarde. Sterker nog: te vaak zien we woorden opduiken die alles kunnen betekenen – en daardoor niets betekenen. Denk aan ‘kwaliteit’, ‘betrouwbaar’ of ‘persoonlijk’.
Goede merkwaarden zijn:
- Herkenbaar – Ze passen bij jullie identiteit, jullie mensen, jullie verhaal.
- Onderscheidend – Ze maken duidelijk waarin jullie anders zijn dan de rest.
- Richtinggevend – Ze helpen bij keuzes in gedrag, communicatie en ontwerp.
- Concreet te maken – Je kunt ze bewijzen met gedrag en voorbeelden.
- Leefbaar – Je kunt ze waarmaken in de praktijk.
Zo’n waarde hoeft niet uniek te zijn, zolang de invulling maar uniek is. Het woord ‘vindingrijk’ zegt weinig, totdat je laat zien wat dat in jullie context betekent.
Van woord naar gedrag: zo laad je een waarde met betekenis
Een merkwaarde zonder betekenis is als een kompas zonder noorden. Het wijst nergens naartoe.
Daarom geldt: een waarde is pas een waarde als je ‘m kunt laden met betekenis. Dit doe je zo:
- Geef duiding: Wat bedoelen jullie met deze term?
- Geef context: Wanneer komt deze waarde tot uiting?
- Geef bewijs: Welke keuzes maken jullie vanuit deze waarde?
- Geef voorbeeldgedrag: Wat zien mensen, voelen mensen, merken mensen?
Fresh Currents als voorbeeld
Merkwaarde: Vindingrijk
Wat we ermee bedoelen: We vinden altijd een creatieve, passende oplossing – ook binnen scherpe kaders.
In de praktijk: We denken in mogelijkheden. Als iets niet kan, kijken we hoe het wél kan. En communiceren daar helder over.
Je kunt dit intern uitwerken in een waardenprofiel: één pagina per waarde met duiding, gedrag, voorbeelden en randvoorwaarden. Perfect voor onboarding.
Merkwaarden bepalen in 7 stappen
Hoe kom je van vage input naar gedragen merkwaarden? Volg dit stappenplan:
- Verzamel input: via interviews, vragenlijsten of teamsessies. Vraag naar ervaringen, trots, frustraties en favoriete samenwerkingen.
- Clusteren: categoriseer alle genoemde waarden, gedragingen en overtuigingen in thema’s.
- Toetsen: zijn ze onderscheidend, richtinggevend en leefbaar? Schrap of verscherp.
- Kiezen: kies 3 kernwaarden die samen het DNA vormen.
- Laden: werk elke waarde uit zoals hierboven (duiding, gedrag, bewijs).
- Verankeren: vertaal ze door naar communicatie, gedrag, rituelen en evaluaties.
- Onderhouden: bespreek de waarden regelmatig – zijn ze nog relevant, voelbaar, levend?
Deze aanpak werkt voor startups, corporates en publieke organisaties. Wij passen hem aan per klant.
Veelgemaakte fouten (en hoe je ze voorkomt)
- Te veel waarden: meer dan 5 waarden? Dan is het geen kompas, maar een wordcloud.
- Vage begrippen: ‘Innovatief’ zegt niks zonder invulling. Maak het specifiek.
- Geen gedrag: als je er geen keuzes op maakt, zijn het geen waarden – maar wensen.
- Top-down bepaald: zonder draagvlak werken ze averechts. Betrek je team.
- Niet geborgd: waarden die niet terugkomen in gedrag, communicatie of design verwateren snel.
A-Z lijst met merkwaarden
Onderstaande lijst helpt je om woorden te vinden die passen bij jouw merk. Let op: een waarde is pas een waarde als je ‘m concreet kunt maken. Zie deze lijst dus als inspiratie, niet als invuloefening.
- A – Aanmoedigend, Aandachtig, Ambitieus, Autonoom, Avontuurlijk
- B – Behulpzaam, Betrouwbaar, Betrokken, Bezielend, Bescheiden, Bruisend
- C – Creatief, Consistent, Coöperatief, Competent, Communicatief
- D – Dapper, Dienstbaar, Daadkrachtig, Doelgericht, Doordacht
- E – Eerlijk, Empathisch, Energiek, Eenvoudig, Eigenzinnig
- F – Flexibel, Fris, Focused, Functioneel, Familair
- G – Gedreven, Gelijkwaardig, Gepassioneerd, Geduldig, Gastvrij
- H – Helder, Humoristisch, Hands-on, Hulpvaardig, Humanistisch
- I – Integer, Inventief, Inspirerend, Inclusief, Impactvol
- J – Juist, Jong van geest, Joint effort
- K – Kwalitatief, Krachtig, Klantgericht, Kritisch, Kwetsbaar
- L – Loyaal, Leergierig, Laagdrempelig, Leiderschap
- M – Menselijk, Moedig, Motiverend, Maatschappelijk bewust, Minimalistisch
- N – Nuchter, Nieuwsgierig, Nauwkeurig, Neutraal, No-nonsense
- O – Open, Oprecht, Onafhankelijk, Ondernemend, Oplossingsgericht
- P – Persoonlijk, Professioneel, Positief, Praktisch, Progressief
- Q – Quality-minded, Quick-witted
- R – Respectvol, Resultaatgericht, Ruimdenkend, Reflectief
- S – Samenwerkend, Strategisch, Simpel, Sensitief, Specialistisch
- T – Toegankelijk, Transparant, Toegewijd, Technisch, Trots
- U – Uniek, Uitdagend, Uitzonderlijk, Uithoudingsvermogen
- V – Vindingrijk, Verbindend, Vertrouwd, Verantwoordelijk, Vrijdenkend
- W – Warm, Waardevol, Wendbaar, Weloverwogen, Weerspiegelend
- X-Y-Z – X-factor, Zielsgedreven, Zelfverzekerd, Zakelijk, Zorgzaam
Gebruik deze lijst als startpunt. Kies geen woorden die mooi klinken, kies woorden die jullie keuzes verklaren.
Geclusterde waarden
Alfabetisch zoeken is handig, maar kiezen lukt soms beter met inhoudelijke clusters. Gebruik onderstaande 8 thema’s om kandidaat-waarden te groeperen en te bespreken.
- Mens & cultuur (intern) – betrokken, loyaal, leergierig, open, respectvol, inclusief, veilig, waarderend, eerlijk, kwetsbaar.
- Relatie & samenwerking (extern) – persoonlijk, gastvrij, empathisch, toegankelijk, gelijkwaardig, hulpvaardig, responsief, betrouwbaar, servicegericht, menselijk.
- Werkwijze & delivery – transparant, zorgvuldig, consistent, wendbaar, pragmatisch, resultaatgericht, helder, planmatig, snel, nauwkeurig.
- Vakmanschap & kwaliteit – specialistisch, professioneel, deskundig, ambachtelijk, precies, grondig, leergericht, methodisch, consequent, degelijk.
- Innovatie & groei – inventief, nieuwsgierig, ondernemend, progressief, ambitieus, toekomstgericht, experimenteel, creatief, open‑minded, vernieuwend.
- Purpose & verantwoordelijkheid – integer, duurzaam, maatschappelijk bewust, verantwoord, eerlijk, transparant, rechtvaardig, respectvol, zuinig, bewust.
- Leiderschap & richting – moedig, principieel, onafhankelijk, kritisch, visionair, vastberaden, richtinggevend, overtuigend, standvastig, voorbeeldstellend.
- Beleving & tone – energiek, warm, fris, speels, nuchter, no‑nonsense, elegant, eenvoudig, kleurrijk, vriendelijk.
Voorbeelden uit ons werk
Faber Installatie – Vakmanschap, Echtheid & Familie
Faber is een familiebedrijf met meer dan 100 jaar ervaring. Vakmanschap is geen loze belofte, maar een doorleefde praktijk: dienstbaar, deskundig en met oog voor detail. Echtheid zie je in hun houding: geen gladde praatjes, wel eerlijk advies – zelfs als dat afwijkt van de verwachting. En Familie leeft intern én extern: collega’s voelen zich thuis en klanten merken de betrokkenheid.
Cycle-Up – Samen, Inspireren & Gedreven
Cycle-Up bouwt aan een circulaire economie vanuit verbinding. Samen betekent hier: met andere ondernemers, als collectief. De waarde Inspireren wordt tastbaar in hun hub en shared services – een plek waar ideeën ontstaan en impact groeit. En Gedreven vertaalt zich naar actie: risico’s durven nemen, leren, en elke dag werken aan een inclusievere wereld.
Helwa – Kwaliteit, Relatie & Specialisme
Helwa bakt al 70 jaar wafels – en niets anders. Kwaliteit zit in elke stap: van grondstoffen tot eindproduct. Relatie betekent: vriendelijk, meegaand én soms streng – net als familie. En met Specialisme maken ze het verschil: een diepe productkennis die leidt tot continue innovatie en marktleiderschap.
Onze merkwaarden bij Fresh Currents
Onze eigen waarden zijn leidend in wie we helpen, hoe we werken en wat we maken.
Optimistisch
Bij Fresh Currents omarmen we een positieve en hoopvolle kijk op de toekomst. We geloven in de mogelijkheden van merken om de wereld te verbeteren en streven ernaar om altijd oplossingsgericht en vol vertrouwen te werk te gaan. Zelfs in uitdagende situaties.
Betrokken
Fresh Currents gaat voor diepgaande betrokkenheid. Onze hooggekwalificeerde zelfstandigen kiezen bewust vóór opdrachten. Dit leidt tot een unieke verbondenheid en passie voor onze opdrachtgevers. We gaan voor nauwe, langdurige relaties met onze klanten, collega’s en de wereld om ons heen, gebaseerd op respect, vertrouwen en oprechte aandacht.
Vindingrijk
We lopen al heel wat jaren mee in het vak en we weten: waar een wil is, is een weg. Binnen de kaders en deadlines toch de doelen bereiken, dát is waar we het voor doen. Fresh Currents omarmt innovatie en denkt altijd in mogelijkheden.
Klaar om je merkwaarden helder te krijgen?
Laat het ons weten! Plan een sparsessie met ons, we denken graag met je mee.
Veelgestelde vragen over merkwaarden
Wat is het verschil tussen merkwaarden en kernwaarden?
Vaak worden ze door elkaar gebruikt. Bij Fresh Currents bedoelen we met merkwaarden: de kernwaarden van je merk. Ze sturen je gedrag, communicatie en keuzes.
Hoeveel merkwaarden heb je nodig?
Wij gaan altijd voor drie. Natuurlijk zijn er altijd meer belangrijke waardes. Maar welke raken écht de kern?
Kun je merkwaarden veranderen?
Zeker. Vooral bij een nieuwe fase, team of strategie. Maar doe het bewust, niet als window dressing.
Hoe veranker je merkwaarden in je organisatie?
Door ze zichtbaar te maken in gedrag, rituelen, communicatie en design. En door ze regelmatig te bespreken.
Wat als mensen de waarden niet voelen?
Dan zijn ze óf niet goed gekozen, óf niet goed geladen. Betrek mensen bij de herijking.
